كرم ها

5-3- تغييرات در تركيب شيميايي محصولات
پودر كرم اي خاكي از نظر پروتئين بسيار غني و حاوي مقادير متفاوتي از چربي هاست (جدول 5-1). با ايجاد تغيير در جيره غذايي كرم ها، تركيب شيميايي بدن كرم ها و محتوي چربي آنها به مقدار زيادي تغيير مي يابد. مطالعات مربوط به تغذيه حيوانات با كرم هاي خاكي نتايج متفاوتي را در پي داشت كه علت آن تفاوت درتركيب شيميايي پودر كرم ها بوده است. نتايج منفي به دست آمده از مصرف مقادير زياد پودر كرم هاي خاكي درجيره غذايي حيوانات احتمالاً مربوط به عدم توازن عناصر غذايي يا نسبت بالاي چربي در پودر مي باشد. در منابع، مطالعه اي در مورد بررسي تاثير تركيب شيميايي پودر كرم هاي خاكي بر عملكرد حيوانات ديده نمي شود و لذا بررسي هاي بيشتري در اين زمينه ضروري است.
جدول 5-1 تركيب شيميايي پودركرم هاي خاكي از سه گونه مختلف

* منبع فيشر (1988)
** منبع استافورد و تاكون (1988)
استافورد و تاكون (1988) گزارش كردند كه يك رابطه خطي معكوس بين نسبت پروتئين و غلظت چربي ها در پودر كرم خاكي وجود دارد. فيشر (1988) عقيده دارد كه تركيب شيميايي بدن كرم ها منعكس كننده تغييرات در رژيم غذايي آنهاست. به گزارش اين محقق گونه D.veneta داراي سرعت رشد كم و درصد چربي بيشتري است (جدول 5-1).
در منبع ديگري تركيب پودر كرم ها براساس وزن خشك بدن به اين ترتيب گزارش شده است : رطوبت 6/6%، پروتئين خام 95/60-27/56%، وزن كل خاكستر 36/11-49/10 درصد، فيبر خام 60/0-56/0%، كلسيم 09/1-01/1% ، فسفر 36/1-25/1%، چربي خام (عصاره اتري) 55/6-05/6% و سيليسيم 07/4-76/3% (موسسه ملي تحقيقات صنعتي، 2006).
5-4- تكثير كرم ها
كرم هاي خاكي از نظر توليد مثل دو جنسي اند و اندام هاي نر و ماده آنها در سوراخ هايي درقسمت شكمي بدن قرار دارند. كرم هاي خاكي توليد مثل مداوم و يا نيمه مداوم دارند و در اكثر ايام سال توليد كپسول تخم مي كنند. در اكثر گونه ها، توليد كپسول هاي تخم منوسط به فراهم بودن غذا و شرايط مناسب محيطي است. شكل كپسول هاي تخم در گونه مختلف متفاوت است و اكثر كرم ها كپسول هاي تخمشان را در نزديك سطح خاك قرار مي دهند.
زمان باز شدن تخم ها در گونه ها مختلف متفاوت بوده، از سه هفته تا پنج ماه تغيير مي كند (بولن و ادواردز، 1996). زمان بالغ شدن كرم ها بعد از خروج از كپسول هاي تخم نيز متفاوت است و اطلاعات مربوط به آن تنها براي گونه هاي معدودي وجود دارد. طول عمر كرم هاي خاكي بين 8-4 سال است هر چند در شرايط طبيعي رسيدن به اين سن بسيار نادر است.
سيستم تكثير كرم ها به گونه انتخاب شده كرم ها، سرعت رشد و تركيب مواد بستري بستگي دارد و اطلاعات در مورد روش هاي تكثير و گونه مناسب براي پرورش كرم ها به منظور تغذيه طيور و آبزيان محدود مي باشد.