کود ورمی کمپوست

ورمی کمپوست
ورمی کمپوست عبارتند از ورمی یعنی کرم خاکی و کمپوست یعنی کود آلی که از فعالیت کرم خاکی حاصل می گردد. ورمی کمپوست عبارت است از کود آلی بیولوژیک که در اثر عبور مداوم و آرام مواد آلی در حال پوسیدگی از دستگاه گوارش گونه‌های از کرم‌های خاکی و دفع این مواد از بدن کرم حاصل می‌شود. این مواد هنگام عبور از بدن کرم، آغشته به مخاط دستگاه گوارش، ویتامین‌ها و آنزیم ها می‌شود. فرآورده‌ای که کرم پوسال (ورمی‌کمپوست) خوانده می‌شود از لحاظ کیفی، ماده‌ای آلی با pH تنظیم شده، سرشار از مواد هومیک و عناصر غذایی به شکل قابل جذب برای گیاه، دارای انواع ویتامینها، هورمونهای محرک رشد و آنزیمهای مختلف است. از لحاظ ظاهری، بصورت دانه‌ای شکل با رنگ تیره، بدون بوی نامطبوع و دارای قابلیت عرضه تجاری است. که در نهایت بعنوان یک کود آلی غنی شده و بسیار مفید برای ساختمان و بهبود عناصر غذایی خاک تولید و مورد مصرف واقع می‌گردد. کرمهای خاکی مقدار بسیار زیادی آب مصرف می‌نمایند و روزانه معادل 60درصد از وزن خود ادرار دفع می‌کنند، ادرار کرم حاوی مقدار زیادی نیتروژن بوده و کود آلی محسوب می‌شود؛ بنابراین کرم پوسال (ورمی‌کمپوست) عبارت است از فضولات کرم به همراه درصدی از مواد آلی و غذایی بستر و لاشه کرمها. تولید ورمی‌کمپوست از تغذیه کرم‌های قرمز حلقوی بارانی موسوم به Eisenia Foetida و مواد آلی پسماندهای آشپزخانه بوده که محصول این فرایند کودیست آلی و این کود یکی از غنی‌ترین کودهای شناخته شده در دنیا است.
محاسن و معایب انواع کودها
محاسن کود شیمیایی
1-قابلیت دسترسی برای تهیه مناسب
2-سبب افزایش میزان تولید در زمان بسیار کوتاه می‌شود.
3-انبارداری ساده
معایب کود شیمیایی
1-باعث سفت و بایر شدن خاک می‌شود.
2-باعث تغییر کیفیت بافت خاک می‌شود (شور شدن و آلودگی خاک)
3-باعث افت کیفیت محصولات می شود (جذب عناصر و رسوب غیر ضروری در گیاه)
4-باعث آلودگی آبهای سطحی و کشاورزی و آبهای زیرزمینی می‌شود.
5-باعث ایجاد بیماریهای حاد و مزمن و انواع سرطان ها میشود.(رشد سرطان در ایران 5 برابر شده)
6-در کل باعث از بین رفتن خاک،تولید محصول سرطان زا و ضرر به خود و به تمام جامعه است.
محاسن کودهای دامی:
1-قابلیت دسترسی ساده دارد
2-موثر در بهبود کیفیت خاک است
3-سبب افزایش تولید محصول می‌شود.
معایب کودهای دامی
1-وجود انواع ویروسها و میکروارگانیسم‌های وعوامل بیماریها
2- داشتن تخم علفهای هرز و افزایش هزینه تولید با گرفتن کارگر جهت وجین مزارع
3- نیاز به استفاده از سموم آفتکش جهت کنترل میکروارگانیسم‌های مضر موجود در کود دامی
4- انبار داری سخت
5- ایجاد بوهای مشمئز کننده
6- انتقال بیماری‌های مشترک با دام
مزایای استفاده از ورمی کمپوست
1- اولین و مهم ترین اینکه هیچگونه از معایب کودهای حیوانی و شیمیایی را ندارد.
2- ورمی کمپوست در اطلاح فیزیکی خاک نقش بهسزایی داردو موجب سبک شدن آن می شود، بنابر این ضریب حفظ رطوبت در خاک افزایش می یابد و خاک رطوبت بیشتری را در خود نگهداری می کند . در این حالت ورمی کمپوت به صورت تدریجی آب را از خود رها کرده و باعث کاهش میزان تبخیر و نفوذ بیش از حد آب به خاک می شود.
3- ورمی کمپوست به حل شدن مواد معدنی در خاک کمک می کند.
4- ورمی کمپوست باعث ایجاد یک تعادل میان نسبت مواد معدنی به مواد مغذی می شود.
5- در ترکیبات ورمی کمپوست چربی وجود دارد. این عامل باعث می شود که ورمی کمپوست به یک کود غنی تبدیل شود این در حالی است که سایر کود ها این ویژگی را ندارند.
6- ورمی کمپوست مدت زمان پایداری مواد کودی و شیمیایی دیگر را افزایش می دهد.
7- ورمی کمپوست دارای محیطی مناسب برای ادامه ی حیاط موجودات ذره بینی خاک است.
8- ورمی کمپوست دارای آنزیم هایی نظیر پروتئاز ، آمیلاز و … بوده که تجزیه مواد آلی و معدنی خاک را تسهیل و در اختیار گیاه قرار می دهد ویژگی یاد شده باعث شده تا ورمی کمپوست به عنوان مهمترین و بهترین کود برای احیای مناطق بایر به شمار بیاید.
9- یکی از با ارزشترین مصارف ورمی کمپوست استفاده در پرورش گل های زینتی به منظور رنگ پذیری بهتر آن ها می شود.
10- ورمی کمپوست در تغلیظ عطر و اسانس گیاهان معطر نقش بهسزایی دارد.
11- ورمی کمپوست سرشار از عناصر ماکرو و میکرو است که به شکل قابل استفاده برای گیاه است.
12- مواد تحریک کننده رشد همچون اکسین و سایتوکنین در ورمی کمپوست وجود دارد.
13- ورمی کمپوست دارای مقادیر بالایی از آهن و مس به اشکال شیمیایی و هندسی مختلف است که برای خاک و گیاه ارزش بالایی دارد.
14- ورمی کمپوست باعث کاهش نسبت کربن به نیتروژن خاک می شود.
15- ورمی کمپوست کودی است چند برابر غنی شده نسبت به سایر کودهایی مانند کود گاوی ، گوسفندی ، اسبی و … . میزان نیتروژن ، پتاسیم و فسفر که سه عنصر اصلی و حیاتی در رشد و نمو گیاهان است در ورمی کمپوست تا چند برابر سایر کود ها می باشد ، همچنین میزان آهن موجود در ورمی کمپوست حتی تا1000 برابر بیشتر از سایر کود های آلی است.
16- ورمی کمپوست دارای حداقل مواد سمی و سنگین همچون جیوه ، کادمیوم و سرب است که در کشت های گلخانه ای بسیار حایظ اهمیت است،این عناصر جذب بدن کرم خاکی میشوند.
17- کود ورمی کمپوست تقریبا فاقد بذر علف هرز می باشد . این بذورتا حدودی در اثر فعالیت کرم ها از بین می روند.
18- کود ورمی کمپوست فاقد بوی نامطبوع می باشد که برای استفاده در فضای سبز شهری بسیار مناسب است.
19- ورمی کمپوست دارای مقادیری از هورمون های موثره ، همچون اکسین می باشد که موجب تحریک رشد و نمو گیاهان تا %100 نیز می شود.
20- میزان مصرف ورمی کمپوست در زراعت یا باغبانی به مراتب کمتر از سایر کود های آلی حتی در برخی از کشت ها حتی تا یک سوم کمتر می باشد.
21- ماندگاری و کارآیی کود ورمی کمپوست در بهبود بافت خاک تا چند برابر سایر کود های آلی می باشد . یعنی اگر برای کشت محصولات کشاورزی همچون گوجه یا کاهو نیاز به کود دهی هر ساله باشد می توان این امر را با استفاده از ورمی کمپوست تا 3 سال یکبار کاهش داد.
22- شکل مناسب و زیبای ورمی کمپوست این کود را حتی برای فعالیت های خانگی مناسب کرده است.
23- کود آلی کمپوست در خاک های سنگین دانه بندی و تخلل خاک را بهتر می سازد و نفود پذیری و تهویه خاک را بهبود می بخشد . در خاک های سبک مانند اسنفج به نگهداری آب و مواد غذایی کمک نموده و از شتستشوی آن جلوگیری می کند.
24- اجزای ریز و درشت و مواد معدنی را در بر گرفته و به تشکیل خاک دانه کمک می کند . حالت چسبندگی خاک را کاهش داده و از مقاومت خاک در مقابل ماشین آلات کشاورزی می کاهد و عملیات زراعی با خاک با انرژی کمتری انجام می گیرد.
25- کمپوست می تواند تا 7 برابر خود آب نگهداری نموده و از هدر رفتن آن جلوگیری کند . به خاک رنگ تیره داده و به جذب حرارت و گرم نگه داشتن خاک کمک می کند.
26- ذرات هوموس ترکیابت ازت کربن اسید فولیک حاصل از کمپوست دارای خاصیت جذب کنندگی شدید می باشد که عناصر غذایی را به خود جلب نموده و به آسانی در اختیار گیاهان قرار میدهد.
27- کمپوست دارای خاصیت اسیدی است و در جذب بعضی از مواد غذایی غیر محلول نقش اساسی داشته و از فرسایش خاک جلوگیری می کند.
28- کمپوست علاوه بر کمیت ، در ارتقای کیفیت محصول هم نقش اساسی دارد .یعنی هم باعث رشد رویشی و هم زایشی میشود.
29- استفاده از کمپوست موجب افزایش مقاومت گیاهان در مقابل امراض می گردد.
30- در جلوگیری از تغییر اسیدیته خاک همانند یک بافر عمل می کنند.
31- افزایش در میزان رشد و نمو گیاهان همیشه به عنوان یک مزیت و برتری محسوب نمی‌شود. اما کود ورمی ‌فعالیت و عملکرد بیولوژیکی دارد و خود مواد دفع کننده قارچی دارد که از رشد بی‌رویه و منفی محصول جلوگیری می‌کند و به گونه‌ای روند رشد گیاهان را کنترل می‌کند.
و...
تاثیر ورمی کمپوست درافزایش ریشه :
در آزمایش علمی انجام شده، گیاهانی که از کود ورمی‌کمپوست تغذیه نمودند تاثیر قابل توجهی در رشد و افزایش ریشه گیاهان داشتند. افزایش ریشه گیاهان، ظرفیت جذب آب و مواد مغذی دیگر را بالا برده و از لحاظ علمی گیاهان را قوی‌تر و سالم‌تر می‌سازد. در صورتیکه اگر رویش شاخه‌ها به طور نامناسبی افزایش یابد، خطر ایجاد چسبندگی و به هم فشردگی در ریشه گیاهان وجود دارد که در این صورت گیاهان احتیاج به پیوند زنی و نشاء دارند. آزمایشات نشان داد که چسبندگی در ریشه گیاهان باعث کاهش رشد آنها خواهد شد. پس از این تحقیقات، اهمیت و ارزش سلامتی و قوت در ریشه گیاهان برای محققان و کشاورزان آشکار شد.
تاثیر ورمی‌کمپوست بر اندازه گلها:
زمان برداشت گلهای میمون آزمایش شده، محققان دریافتند نکته بسیار ارزشمند این آزمایشات این است که گلهایی که از کود ورمی‌کمپوست تغذیه نمودند، رشد بیشتری از لحاظ ساقه و گلبرگ داشتند و در مقایسه با گلهای دیگری که از کودهای معمولی (کودهای شیمیایی و ... ) تغذیه نمودند رشد ظاهری قابل توجهی داشتند. در نتیجه ظاهر متفاوت و زیبای گلها نظر خریدارن و ناظران را به خود جلب نمود به طوریکه به مرور بر میزان بهای آن گلها افزوده شد.
تاثیر ورمی‌کمپوست درضخامت و کلفتی ساقه گیاهان :
طی آزمایشات انجام شده توسط محققان، ضخامت ساقه گیاهان پس از تغذیه از کود آلی ورمی‌کمپوست افزایش قابل توجهی داشته است گرچه ایجاد ضخامت بیشتر در ساقه از اهمیت کمتری نسبت به دیگر عوامل در رشد گیاهان برخوردار است اما در بعضی گلها و گیاهان اهمیت بسزایی دارد مانند گلهای میمون که ضخامت در ساقه آنها تاثیر آشکاری بر زیبایی ظاهری این گل دارد.
تاثیر ورمی‌کمپوست در سرعت رشد و نمو گل و گیاه :
گیاهانی که در بستری با کود آلی ورمی‌کمپوست پرورش می‌یابند معمولاً رشد و نموی بیشتر و سریعتری نسبت به گیاهان دیگر دارند. در آزمایشات تحقیقاتی که بر روی گل میمون و کلم بروکلی انجام شد، نشان داد که دوره کامل رشد و نمو گلهای میمون 20 تا 40 روز کمتر از دیگر گلها و گیاهان است و گل کلم بروکلی نیز در زمان نشاء و جوانه زنی، برگهای بیشتری تولید کرده است.